Op de derde dinsdag van september staat iedere fiscalist strak! Ten minste, ieder jaar wordt op die dag het Belastingplan gepubliceerd en dus de voorgestelde wijzigingen in de fiscale wetgeving. Fiscalisten in heel Nederland duiken hier dan ook massaal op als om 15.15 uur het Belastingplan online wordt gepubliceerd. Wat heeft het kabinet in petto voor het komende jaar?
In deze bijdrage ga ik in op dit jaarlijkse festijn en schetst hoe het Belastingplan landt bij een belastingadvieskantoor. Ook zal ik kort ingaan op de inhoud van het Belastingplan 2023.
De sfeer is altijd wat gespannen bij een gemiddeld belastingadvieskantoor op deze dinsdag. De grote en veel middelgrote belastingadvieskantoren gaan direct aan de slag met de gepubliceerde stukken. Op de diverse websites wordt diezelfde avond dan wel een dag later het Belastingplan samengevat en wordt aangegeven wat de gevolgen zijn. Klanten moeten worden geïnformeerd.
Prinsjesdag bij BDO
Zoals de meeste lezers zullen weten, werk ik ook bij het Bureau Vaktechniek van BDO. Ook daar wordt ieder jaar alles in stelling gebracht om zo snel mogelijk de buitenwereld en vooral de klanten te informeren over de aanstaande wijzigingen. Fiscalisten werken dan nauw samen met de Marketingcollega’s. Wat is daarbij in grote lijnen de werkwijze.
Allereerst wordt snel na publicatie van het wetsvoorstel bekeken wie over welk onderwerp een stuk gaat schrijven. De last wordt zodoende verdeeld. Het Belastingplan wordt in eerste instantie op hoofdlijnen door iedereen doorgenomen om dit tijdens een pizzaoverleg met elkaar te bespreken. Wat is opgevallen, wat is bijzonder, valt het mee of tegen? Dit moment is het enige moment van het jaar dat je met volle mond mag praten.
Met een volle buik gaat iedereen vervolgens aan de slag en de geschreven stukken worden verzameld en een eerste publicatie vindt diezelfde avond nog plaats op de website. Dus tot ongeveer 23 uur is het een gezellige boel, wordt alles doorgenomen en uiteindelijk worden de eerste stukken gedeeld met klanten en andere belangstellenden.
Een dag later wordt wat dieper ingegaan op de voorgestelde maatregelen en dit wordt opgenomen in een nieuwsbrief die dan later op die woensdag aan klanten wordt verzonden. Uiteraard wordt het ook op de website geplaatst. Als je nieuwsgierig bent hoe dit eruit ziet klik dan hier. Ook wordt er een live webinar uitgezonden waarin enkele fiscalisten nader ingaan op het belang van het Belastingplan.
En een dag later is de rust weergekeerd. De stukken zijn bekeken en de belangrijkste zaken zijn gecommuniceerd. Het is nu zaak de behandeling van het Belastingplan in Tweede en Eerste Kamer te volgen en daar waar nog zaken gewijzigd worden, dit direct te delen. En uiteraard wordt bekeken welke adviezen nog moeten worden gegeven om deze zo nodig nog voor het einde van het jaar uit te voeren.
De inhoud
Maar wat houdt het Belastingplan 2023 nu in? Welke wijzigingen worden voorgesteld? Nou, in ieder geval bracht het weinig tot geen verrassingen. De meeste maatregelen waren namelijk in eerdere maanden al bekendgemaakt.
Het gehele pakket Belastingplan 2023 omvat zeven wetsvoorstellen met vele honderden pagina’s wetteksten en toelichtingen. Daarnaast kondigt het kabinet in de Prinsjesdagstukken nog meer wetswijzigingen aan, waarvan een deel in 2023 moet ingaan en een deel op een later tijdstip. Het Belastingplan wordt dit jaar meer dan ook beheerst door de roerige tijden waarin we nu leven. Hierbij speelt voor de energiecrisis als gevolg van de Oekraïne-oorlog en de daarmee gepaard gaande ongekend hoge inflatie een belangrijke rol. Het kabinet wil de burgers compensatie geven voor de gestegen kosten, maar uiteraard kost dit veel geld. En hoe verdien je dat in? Nu, onder meer door diverse fiscale wijzigingen.
Maar ook in het belastingrecht is veel aan de hand. Waarschijnlijk het meest besproken thema hierbij is de heffing van (inkomsten)belasting over spaargeld en beleggingsvermogen. Zoals bekend heeft de Hoge Raad op Kerstavond 2021 beslist dat het bestaande box 3-stelsel onrechtmatig is. Op Prinsjesdag heeft het kabinet een wetsvoorstel gepubliceerd, waarin staat hoe het om zal gaan met mensen die ten onrechte teveel belasting hebben betaald over hun box 3-vermogen. Feitelijk was dit al bekend want al op 28 juni 2022 is het Besluit Rechtsherstel gepubliceerd waarin dit was opgenomen. Het wetsvoorstel dat is ingediend op Prinsjesdag is feitelijk niet meer dan een codificatie van het besluit uit juni. Ook is in het Belastingpakket de ‘tijdelijke oplossing’ voor box 3 gepubliceerd die tot en met 2025 van kracht moet zijn. In 2026 wil het kabinet een compleet nieuw regime gaan invoeren. Het is daarbij de bedoeling dat in dat nieuwe stelsel de reële vermogenswinsten worden belast middels een vermogensaanwasbelasting. Of het overigens ooit zover zal komen, wordt door menigeen betwijfeld.
Een ander belangrijk onderwerp in het Belastingplan 2023 is meer evenwicht tussen de drie boxen in de inkomstenbelasting. Daartoe wordt vanaf 2024 onder meer een tweeschijventarief in box 2 ingevoerd. De reeds aangekondigde verhoging van het lage vennootschapsbelastingtarief en de verlaging van de ‘lengte’ van de eerste schijf in de vennootschapsbelasting, wordt doorgezet.
Wat ook bijzonder is in het Belastingplan dit jaar is de aankondiging van een zogenoemde windfall tax voor bepaalde instellingen en bedrijven die profiteren van een hogere omzet door de hoge gasprijzen. Deze wordt opgenomen in de Mijnbouwwet. De Mijnbouwwet?!! Die wet komt in de fiscale colleges niet aan de orde (ook niet in de Master). Waar komt dit vandaan?
In de Mijnbouwwet is vastgelegd dat houders en medehouders van een winningsvergunning (hierna: vergunninghouder) die in Nederland koolwaterstoffen (aardgas en aardolie) produceren, een deel van hun opbrengsten en winst afdragen aan de Nederlandse Staat. Dit financiële regime is erop gericht de opbrengsten van de exploitatie van het mijnbouwwerk optimaal te laten zijn voor de samenleving. Het uitgangspunt hierbij is dat de natuurlijke eigendom van bodemschatten bij de Staat berust en dit brengt met zich mee dat de winning van koolwaterstoffen ook voordelen voor de gemeenschap moet opleveren. De vergunninghouder voor de winning van deze koolwaterstoffen heeft het exclusieve recht verkregen om een deel van de natuurlijke rijkdommen van het Nederlandse territoir of het aan Nederland toebehorende deel van het continentaal plat te exploiteren. Tegenover de gebruikmaking van dit recht staan vergoedingen in de vorm van heffingen, namelijk oppervlakterecht, cijns, en een winstaandeel.[1] En deze bijdrage wordt nu verhoogd.
Het kabinet gebruikt de opbrengst voor maatregelen om de pijn van de gestegen energierekeningen voor huishoudens te verzachten.
Dit zijn in het algemeen de belangrijkste wijzigingen die worden voorgesteld in het Belastingplan 2023. Maar het wetsvoorstel bevat nog vele maatregelen in de sfeer van de loonheffingen, inkomstenbelasting, overdrachtsbelasting, schenkbelasting, energieheffingen, omzetbelasting en vennootschapsbelasting.
Tot slot
Een mooi moment. Zo mag je Prinsjesdag best typeren voor de gemiddelde fiscalist. Een georganiseerde chaos, maar na een paar dagen is het onderdeel van het grote geheel en moet de inhoud van het Belastingplan meegenomen worden in de advisering of gedachtenvorming. Volgend jaar weer Prinsjesdag.
[1] Kamerstukken II, 2022-2023, 36202, Nota van Wijziging.
