Met veel interesse las ik de eerdere FIT-bijdragen in de Circulaire, waaronder die van Ruud Tusveld.1 Mooi om het enthousiasme over het douane-vakgebied te lezen en fijn dat de weg naar ‘indirecte belastingen’ daarmee al is ingeslagen! Als Tilburg University-student koos ik in 2011 voor het accent Indirecte Belastingen tijdens mijn Master, niet wetende dat ik nu niet alleen werkzaam zou zijn binnen het btw-team van een advieskantoor, maar daarnaast ook één dag per week aan het FIT verbonden ben voor onderwijs en coördinatie van het accent indirecte belastingen.
De afwisseling in mijn werkweek tussen het samen met mijn collega’s helpen van klanten met btw-vraagstukken enerzijds en het opleiden en enthousiasmeren van studenten anderzijds vind ik ontzettend leuk. Ook het ‘uni-gevoel’ bij het rondlopen op de campus doet me goed (dat ik als student rondliep op de campus is voor mijn gevoel nog niet zo heel lang geleden, maar als je met 'mevrouw' en ‘u’ wordt aangesproken tijdens colleges, ligt de werkelijkheid misschien toch wat anders..).
Later in deze bijdrage hoop ik je uiteraard overtuigd te hebben dat het werkgebied van indirecte belastingen fantastisch is - en dat het zeker de moeite waard is om te onderzoeken of het accent indirecte belastingen misschien ook voor jou een goede keuze is - maar ongeacht of je voorkeur nu ligt bij btw, douane, vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting, een combinatie óf ergens anders: mocht je situatie het toelaten, zou ik je zeker aanraden om al tijdens je studie eens als werkstudent/stagiair een kijkje in de keuken te nemen bij één van de vele organisaties in dat fiscale werkgebied. Wat ik vooral nog weet van mijn studietijd is dat ik de vakken interessant vond, maar me tegelijkertijd ook moeilijk kon voorstellen wat ik dan later precies zou gaan doen en hoe ik al die theorie in de praktijk zou brengen. Ik vond mijn werkstudentschappen dan ook zeer nuttig en leerzaam om daarachter te komen.
De praktijk heeft me laten zien dat je erg veel hebt aan de inhoudelijke kennis die je bij de vakken binnen je opleiding opdoet, maar ook dat er nog zóveel meer aspecten bij het zijn van (in mijn geval) belastingadviseur komen kijken. Ik ben werkzaam in de internationale btw-praktijk, met verschillende type klanten, waaronder internationale kleding- en retailmerken, elektronica producenten en online platforms, waarvoor ik me met name bezighoud met supply chain vraagstukken. Dat betreft uiteraard de vaktechniek - die overigens continu in beweging is - en het interpreteren en begrijpelijk overbrengen van de complexe btw-regelgeving aan klanten, waarbij ik ook veel samenwerk met mijn vennootschapsbelasting- en transfer pricing collega's om de klant breder te adviseren. Daarnaast is het voor mij van belang op de hoogte te zijn van de (tax) strategie en bedrijfsvoering bij/van mijn klanten zodat dat ook meegenomen wordt in onze advisering. Ik ondervind met welke uitdagingen mijn klanten te maken krijgen voor wat betreft hun (ERP-)systemen en het aanleveren van informatie over hun transacties voor wat betreft real-time reporting en SAF-T, en ik heb het met klanten over de mogelijkheden van data-analyse en het belang en de rol van ESG (‘Environmental, Social & Governance’) in het kader van duurzaamheid.
Het thema duurzaamheid spreekt mij persoonlijk enorm aan.2 Ik probeer in mijn dagelijks leven daar zo bewust mogelijk mee om te gaan. Denk dan aan: mijn eigen tasjes meenemen naar de supermarkt, zoveel mogelijk verpakkingsvrij en lokaal kopen, producten met ingrediënten die slecht zijn voor onze mooie planeet proberen te vermijden en spullen lenen of tweedehands kopen. Dat lukt zéker niet altijd: het idee van wasbare luiers heb ik al ruim voor de geboorte van mijn zoontje geparkeerd, ik maak enorm graag verre reizen (ja, met het vliegtuig dus..), “vóór 23.59 uur besteld en morgen in huis” biedt mij wel eens uitkomst en hoewel ik weinig vlees eet, kan ik die heerlijke steak tartare op het menu niet aan m’n neus voorbij laten gaan. Er valt nog heel veel te winnen, maar hé, alle beetjes helpen, toch? En ik ben er persoonlijk nu veel meer mee bezig dan ooit. Dat merk ik ook in m’n werk. Ik kan me niet herinneren dat - toen ik 9 jaar geleden afstudeerde en als btw-adviseur begon - het onderwerp duurzaamheid echt ter sprake kwam in een gesprek met de CFO, tax director of btw-manager bij de klant. Dat is echt veranderd als ik zie hoe hoog dit onderwerp inmiddels op de agenda staat bij mijn klanten. Soms gedreven door interne motivatie, soms door externe factoren/eisen en vaak door een combinatie van beiden. Bij externe factoren kun je bijvoorbeeld denken aan de doelstellingen van de Europese Unie zoals vastgelegd in de Green Deal3 en Fit for 554 pakketten, de Non-Financial Reporting Directive (NFRD)5, eisen van investeerders en zeker ook behoefte en vraag vanuit de klant. Daarnaast leggen ontwikkelingen als Brexit, COVID-19 en de blokkade van het Suez-kanaal6 risico’s en kwetsbaarheden in een supply chain bloot, die kunnen bijdragen aan een versnelde verduurzaming ervan.
Hoe de supply chain van een bedrijf is ingericht, heeft namelijk een groot aandeel in het behalen van doelstellingen op het gebied van duurzaamheid. Qua ontwikkelingen zien we bijvoorbeeld dat bedrijven verpakkingen van producten veranderen en minder plastic of ander verpakkingsmateriaal gebruiken. Of ze zorgen ervoor dat er minder lucht in de verpakkingen zit, waardoor er meer goederen in één keer vervoerd kunnen worden. Het beperken van het energieverbruik (en daarmee ook de uitstoot) tijdens het productieproces en het onderzoeken van de mogelijkheden voor (het zelf opwekken van) duurzame energie, zoals zonne- of windenergie, is bij veel bedrijven aan de orde. Ook het transport en de route die een product aflegt krijgt veel aandacht; kunnen bepaalde materialen of producten lokaal worden ingekocht, in plaats van uit de andere kant van de wereld, en kunnen pakketjes naar consumenten gegroepeerd worden verzonden met een langere levertijd of moeten het individuele verzendingen zijn om het de volgende dag bij de klant te hebben? Tegelijkertijd kijken veel bedrijven niet meer alleen naar hun eigen (productie)proces, maar ook naar de impact op het gebied van duurzaamheid van hun (toe)leveranciers én afnemers.
In de praktijk blijkt dat de personen die binnen een bedrijf verantwoordelijk zijn voor indirecte belastingen niet altijd op tijd of voldoende betrokken worden bij dergelijke plannen, al spelen indirecte belastingen wel degelijk een belangrijke rol op dit vlak. Al is het alleen maar vanwege de beslissingen die in dat kader worden genomen die het bedrijfsmodel, de activiteiten, de leveranciers, de afnemers, de landen vanuit waar wordt ingekocht, de reparatie- en retourstromen, de rapportageverplichtingen en zoveel meer transformeren. Om een paar voorbeelden van aandachtspunten op het gebied van indirecte belastingen te noemen: de impact van het Carbon Border Adjustment Mechanism bij invoer van bepaalde producten/materialen7, de benodigde buitenlandse btw-registraties wanneer goederen worden overgebracht van één lidstaat naar een andere lidstaat van waaruit ze worden verzonden naar klanten of verzameld ter retournering naar een centraal punt, de btw-behandeling van reparatiewerkzaamheden of aanbieden ‘as a service’, eventuele toepassing van de margeregeling bij het inkopen van gebruikte goederen van niet-belastingplichtigen in het kader van ‘second life’, de kwalificatie van ‘afval’ en de impact daarvan op de mogelijkheden voor in- en uitvoer, subsidies en beloningen voor duurzame energie, de inrichting van de (tax) coding binnen het ERP-systeem om de verschillende type transacties te onderscheiden, facturering en rapportage wanneer de retourstroom niet het spiegelbeeld van de oorspronkelijke levering is, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Voor mij divers, uitdagend en relevant, en bovenal ontzettend leuk om hier in mijn werk een bijdrage aan te kunnen leveren.
Spreekt jou dit ook aan? Je kunt je tijdens je Master meer in de indirecte belastingen verdiepen: op www.indirecttax.nl vind je meer informatie over de specialisatiemogelijkheid binnen de Master, kun je terecht met vragen én meld je je aan voor het accent (vergeet de reguliere inschrijving voor de Master Fiscaal Recht of Fiscale Economie en het accent aan Tilburg University niet). Hopelijk zie ik je in de Master en/of in de toekomst in de mooie btw-praktijk!
Loes van Beurden - docent bij het Fiscaal Instituut Tilburg van Tilburg University en belastingadviseur bij PwC.
Bronnen:
1. https://smeetskring.com/circulaire/2022-01-26-customs-international-trade-rather-unknown-but-of-high-interest, geraadpleegd op 9 februari 2022.
2. De documentaire 'David Attenborough: A Life on Our Planet' (2020) vond bijzonder ik indrukwekkend en confronterend en zeker de moeite waard om te kijken.
3. Meer informatie te vinden op: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/#documents, geraadpleegd op 23 februari 2022.
4. Meer informatie te vinden op: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52021DC0550, geraadpleegd op 23 februari 2022.
5. Richtlijn 2014/95/EU van 22 oktober 2014 van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2013/34/EU met betrekking tot de bekendmaking van niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit door bepaalde grote ondernemingen en groepen.
6. https://fd.nl/dossier/blokkade-suezkanaal, geraadpleegd op 23 februari 2022.
7. Een korte uitleg kun je vinden op https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/qanda_21_3661, geraadpleegd op 23 februari 2022.
